در این بخش: کتاب تاریخ موسیقی ایران، ترجیح بر آن است که بررسی موسیقی شرق را به ایران و خاورمیانه محدود نماییم؛ چرا که به نظر می‌رسد مخاطب امروز، بیش از همیشه نیاز دارد درباره موسیقی کشور خودش بداند. موسیقی ایران در طول تاریخ با ناملایمات بسیاری روبرو بوده‌است. از این رو، مطالعه سیر تحول و تکامل موسیقی ایرانی از چند کتاب تاریخ موسیقی ایران می‌تواند برای مخاطب ایرانی فواید بسیاری داشته‌باشد:
بین انتشار کتاب و ترجمه آن در ایران، نزدیک به 60 سال فاصله وجود دارد. با این حال، فقط با خواندن چند صفحه می‌توانید درک کنید که کتاب تاریخ موسیقی خاورزمین ارزش این همه صبرکردن را داشت. در این کتاب، هنری جورج فارمر با بررسی موسیقی ایران، بین‌النهرین، شام، حجاز و دیگر مناطق خاورمیانه توانسته اثری جامع و کامل را به خوانندگان عرضه نماید.
استاد روح الله خالقی در این کتاب همانند شهرزاد داستان‌های هزار و یک شب، اثری روایی بر پایه تاریخ موسیقی ایران نوشته‌است. این کتاب، با جمع‌آوری مستنداتی ارزشمند درباره موسیقی ایران، یکی از بهترین آثار در زمینه موسیقی است. نکته جالب توجه در این کتاب، تلاش استاد خالقی برای پرهیز از اصطلاحات تخصصی موسیقی و بیان آنها با عبارات و جملات ساده و روان است؛ به گونه‌ای که هر خواننده‌ای با هر سطح سواد موسیقیایی به راحتی می‌تواند مطالب آن را درک نماید.
این کتاب، تلاش می‌کند با بررسی سازها و تحولات ریخت‌شناسانه آنها، دسته‌بندی درستی ارائه نماید. از همین رو، نویسنده کتاب با بررسی تاریخ 500 ساله سازها(از ایلخانیان تا صفویان) در موسیقی ایرانی، سیر تکامل، صعود و افول آنها را واکاوی کرده‌است.
کتاب حاضر، چهارمین جلد از کتاب «تاریخ برای همه» است که به بررسی تاریخ موسیقی ایران می‌پردازد. در این کتاب، با استناد به اکتشافات باستانی، موسیقی قبل از ورود اسلام واکاوی و بررسی می‌شود.
متأسفانه کتب کمی درباره تاریخ موسیقی ایران منتشر شده‌است. از همین رو، پس از مطالعه کتاب‌های فوق، توصیه می‌شود حتما نگاهی اجمالی به مقالاتی که در این سال‌ها درباره تاریخ موسیقی ایران به رشته تحریر درآمده‌است، نگاهی بیندازید.
