کتاب سلفژ تنال جلد اول اثر راموند سمائی کیا،شهروز شهیدزاده

مقدمه کتاب سلفژ تنال جلد اول اثر راموند سمائی کیا شهروز شهیدزاده

کتاب سلفژ تنال جلد اول، تالیف راموند سمائی کیا و شهروز شهید زاده، سعی شده است تا با ارائه مفاد ضروری یادگیری سلفژ هنرجو بتواند مهارت‌های لازم را در جهت یادگیری هرچه دقیق‌تر موسیقی کسب نماید. این کتاب یک خودآموز نیست و بهتر است که هنرجو مطالب ارائه شده را در کلاس سلفژ و زیر نظر معلم فرا گیرد. عنوان کتاب سلفژ تنال بیانگر این است که، درس‌ها و تمرین‌ها در فضای کاملا تنال نوشته شده است.

در بازه زمانی وسیعی از تاریخ موسیقی غرب، آهنگسازان غربی آثار خود را در قالب موسیقی تنال ارائه کرده‌اند. همچنین بسیاری از آثار موسیقی که امروزه در ژانرهای دیگر ارائه می‌شوند، از موسیقی عامیانه گرفته تا قطعات موسیقایی با کیفیت هنری بالاتر، یا در قالب تنالیته هستند و یا بعضی از خصوصیات موسیقی تنال را دارند. از آنجایی که یادگیری و فهم موسیقی تنال راحت‌تر از موسیقی آتنال است، جلد اول این کتاب تمرکز خود را کاملا بر روی آموزش موسیقی تنال قرار می‌دهد.

کتاب سلفژ تنال شامل دو فصل است:

فصل اول: به آموزش مهارت‌های مرتبط با دشیفراژ خطوط ملودی، توانایی شنیدن و سرایش همزمان، دو خط ملودی (دو صدایی)، درک ساختار هارمونی ملودی‌ها و قابلیت همراهی ملودی‌ها با پیانو می‌پردازد.
فصل دوم: مهارت‌های مربوط به درک و اجرای ریتم را تعلیم می‌دهد.
بهتر است که معلم با توجه به نیاز هنرجو، به تدریس موازی مباحث درسی از هر دو فصل بپردازد. همچنین در ابتدای کتاب، بخشی به منظور افزایش مهارت‌های نت‌خوانی برای هنرجویان مبتدی گنجانده شده است. توضیحات نوشته شده در فصل اول بیشتر به جهت روشن شدن روند ارائه مطالب است و به شکل کاملا خلاصه نوشته شده است. معلم آگاه و باتجربه می‌داند که باید با توجه به سن و توان هنرجو، مطالب را به شکلی واضح و خلاقانه برایش توضیح دهد.

تمرین های کتاب

تمرین‌های سرایش در کتاب سلفژ تنال به شکلی است که معلم می‌تواند از طریق تکنیک‌های «دو» ثابت (fixed Do)، «دو» متغیر (movable Do) یا درجه‌خوانی (degree) به هنرجو درس دهد. اما ترجیح نویسنده برای تدریس این کتاب استفاده از تکنیک درجه‌خوانی است تا سختی خواندن خطوط ملودی، انتقال آن‌ها و نوشتن دیکته ملودی در تنالیته‌های مختلف در ذهن هنرجو از بین برود. زیرا در این روش حالت تنالیته ( ماژور و مینور بودن) نسبت به نام آن در ارجحیت قرار می‌گیرد. بدین معنی که هنرجو متوجه می‌شود که نت‌های تنالیته‌هایی با نام‌های متفاوت اما با حالت یکسان، از نظر صدادهی، شخصیت مشترکی دارند و تفاوتشان تنها در زیر و بمی آن‌ها است.

درس‌هایی با عنوان «هارمونی» در فصل اول در نظر گرفته شده است که شامل توضیحاتی پیرامون مباحث تنوری این علم و تمرین‌هایی برای سرایش آکوردها و وصل صحیح آن‌ها است. برای یادگیری و سرایش آسان‌تر آکوردها و پیوند هارمونیک بین آن‌ها، روند ارائه مطالب با آنچه در کتب هارمونی مختلف درس داده می‌شود، کمی متفاوت است. یعنی بر اساس آنچه که هنرجو از فضای تنالیته و درجه‌ها فراگرفته، ابتدا به سرایش و اجرای آکوردها و وصل آن‌ها می‌پردازد و سپس تئوری ساخت انواع آکورد و معکوس آن‌ها را یاد می‌گیرد.

درس هایی با عنوان دو صدایی نیز در کتاب سلفژ تنال قرار گرفته است. انجام تمرین‌های دو صدایی برای کمک به استقلال گوش در شنیدن بخش‌های صدایی مختلف آثار موسیقایی به طور همزمان و فهم روابط هارمونیک و کنترپوانتیک خطوط ملودی، بسیار حائز اهمیت است.
لازم به ذکر است که قسمتی با عنوان «راهنمای تدریس کتاب» برای توضیح دقیق‌تر دیدگاه نویسنده و چگونگی تدریس کاربردی‌تر درس‌ها گنجانده شده است؛ تا مورد استفاده معلمین دقیق و نکته سنج قرار گیرد.

برای آنکه بتوانیم تفاوت ساختاری این کتاب با دیگر کتاب های سلفژ را واضحتر توضیح دهیم؛ خوب است که متذکّر شویم نگارندگان در روند آموزشی این کتاب چه مواردی را مد نظر قرار داده اند:

• تاکید بر روش دو متغیر (درجه خوانی)
• استفاده از خطوط تیره در بالا و پایین درجات
• استفاده از ماژور و مینور هم نام به جای نسبی
• استفاده از مینور هارمونیک
• محدود کردن تنالیته ها به آنهایی که اسمهای نُتی متفاوت دارند
• ارائه بسیاری از تعریف های تئوری در بخش انتهایی کتاب
• ریتمهای یک صدایی و دو صدایی