کتاب آثار کلیدی موسیقی اثر ژان ژاک سولی

مقدمه کتاب آثار کلیدی موسیقی اثر ژان ژاک سولی

کتاب آثار کلیدی موسیقی اثر ژان ژاک سولی: آدمی سرگیجه می گیرد، و نمیداند که در این فضای پر از موسیقی چه آهنگی را بشنود. عصر و زمانه عجیبی داریم. همه چیز به سرعت در حال دگرگوني است. دنیای موسیقی نیز از این تحولات بر کنار نمانده است. هرگز در طول تاریخ ايسن قدر آهنگ نمی ساختند، و آهنگهای قدیمی را از فراموشخانه بیرون نمی کشیدند، و این در موسیقی پخش نمی کردند، و مردم به موسیقی گوشی نمی دادند. گوش ما خواه و ناخواه هر ساعت تغمه هایی را می شنود، از هر نوع و هر گونه، و گاهی از دورترین نقطه های زمین و زمان… و بلندگی ما نشر دم به صورتی و به مناسبتی آهنگهای قدیم و جدید را مثل رگبارهای بهاری فرو می بارند، و آدمی نمی داند. در زیر رگبار نغمه های رنگارنگی به کدام سو روی آورد و با کیا بنا د ببرد. ناگفته نگذاریم که حتی در این زمان که بلندگوها لحظه ای از نغمه پراکنی دست بردار نیستند، هنوز موسیقی زنده و باطراوات طرفدارانش را حفظ کرده است، و هر جا که کنسرت با رسیتال یا نمایشی باشد، و نوازندگان حرفه ای با آماتور بر صحنه بیایند و هنرنمایی کنند دوستداران بی شمار موسیقی، از هر طبقه اجتماعی و گروه گروه به تالارها می شتابند، و این امر از پدیده های بزرگ قرن ماست.
و راستی در زیر این رگبار چه باید کرد؟ دو راه بیشتر نیست. یا باید در باران ماند و خیس شد یا راه گریزی پیدا کرد. اما معمولا کسانی که در این رگبار پر غوغای موسیقی گرفتار شده اند دوست دارند زیر باران بمانند و با أن أنس بگیرند. و کمتر به فکر می افتند که تلاشی بکنند و به گوشه امنی بروند؛ حتی دلشان نمی خواهد که کسی دستشان را بگیرد و آنها را به گوشه امنی هدایت کنند. چون جداشدن و فاصله گرفتن از چیزهای مانوس کار ساده ای نیست. دنبال هنرهای مد روز رفتن و کورکورانه به همراه دیگران دویدن از هر کاری ساده تر و مرسوم تر استان هنر دوستی در این حالت چیزی است سطحی و بی اهمیت، و به نوعی سرگرمی و وقت گذرانی می ماند.

و کاری است، نظير عوض کردن کاغذ دیواری اتاقهای آپارتمان، یا گوش دادن به لطیفه های سبک و بی مایه دوستان، یا گفت وگو درباره آب و هوا و نان و آش و سبزی با همسایگان … که به هر تقدير لذتی دارد ساده و زودگذر. اما در این کتاب صحبت از هنر واقعی است. و لذت تصورناپذیر آن، که در اعماق جان اثر می گذارد. بی تردید کشف أسرار معبد باشکوه موسیقی به سادگی میسر نیست. بر فرض که ما از دور به نمای این بنا نگاه کنیم، با کمی جلوتر برویم و آن را دور بزنیم چیز زیادی دستگیر ما نمی شود. برای شناخت بیشتر باید صادقانه و با گامهای استوار وارد معبد شد و با چشم و گوش باز و فکر روشن همه زوایای این معبد را دید و کارید. و باید به جزئیات، و لوازم و مصالح بنا توجه کرد، و باید فهمید که سنگپایه های این بنا چقدر مقاوم است و این بنا چگونه و به چه صورت بر سر پا ایستاده است.
و اما شناخت و فهم درست موسیقی اراده می خواهد و تو، تشخیص و علم و آگاهی. بعضی ها ایراد می گیرند که موسیقی از هنرهای دیگر انتزاعی تر و فرارتر است، و اگر ما در انتخاب بهترین آهنگها خود را تسليم تجزیه و تحلیل های دقیق هنری کنیم، در واقع از قدر موسیقی میکاهیم و آن را ناقص و معلول می سازیم. اما عده ای گویا فراموش کرده اند که موسیقی فرزند فیزیک اکوستیک، و همزاد او در رياضيات، و از خویشاوندان نزدیک معماری است. یک اثر موسیقی در خلاء به وجود نمی آید، هر اثر موسیقی طرحی و ایده صوتی، و نظام ساخت و پراخت خاصی دارد که نه تنها آهنگ، بلکه یک گفتار عادی هم نمی تواند بدون نظم و منتقلق باشد… استادان فیزیک اکوستیک، در این مسأله متفقند. که در گوش دادن موسیقی حافظه و تمرین نقش مهمی دارند. برای بهتر گوش دادن و به ذهن سپردن باید حافظه را تقویت کرد، و از تمرین و ممارست غافل نماند. پس اگر برای این منظور بهترین آثار انتخاب شوند.

شنونده آگاهانه تر حافظه اش را به کار می اندازد و در این کتاب به سبک و سیاقی دلپسند آثاری معرفی می شوند که از نظر فرم و مانتوا در عصر خویش در حد کمال بوده اند و از یادگارهای جاودانی موسیقی جهاند، و یا به علت نوآوریها و ابتکارات خاص در تحولات موسیقی تأثیر گذاشته اند. و اما شیوه ای که نویسندگان کتاب انتخاب کرده اند بدین گونه است که در هر قسمت، در ابتدا ویژگی های فرمی از موسیقی را شرح می دهند و سپس بهترین آثار را در این زمینه، که می تواند «کلیدی» باشد معرفی می کنند. و در آخرین قسمت، ما را با آهنگهائی آشنا می سازند که در این قالبها نمیگنجند، و در عین حال رد کلیدی» هستند. آثاری که در این کتاب به صورتی بسیار فشرده و کوتاه تجزیه و تحلیل می شوند از بهترین آفریده های آهنگسازان بزرگ جهان به حساب می آیند و معمولا این قبیل آثار هم طرح و برنامه دقیق و روشنی دارند و هم قطع و اندازه ای درست و به قاعده. و کلمه ای در آنها کم و زیاد نیست. و جمعا شاهکارهای موسیقی مغرب زمین در چهار دوره باروک، کلاسیک، رمانتیک، و مدرن هستند. دوستداران صادق موسیقی قطعا این کتاب را بعد از یک بار خواندن به حال خود رها نخواهند کرد، بلکه آن را بارها خواهند خواند و سطرسطر آن را از بر خواهند کرد، و صفحات با نوارهای انار کلیدی را به راهنمائی این کتاب خواهند یافت و به آنها گوش خواهند داد.

به خاطر بسپارید که آهنگی که شایستگی نام «اثر موسیقی» را داشته باشد چیزی است بسیار عمیق و پیچیده، و حتى عمق و پیچیدگی اش بیش از آن است که با کلمات دقيقة شرح توان داد. و آهنگی که شاهکار و «اثر کلیدی» به شمار آید آن قدر رمز و راز دارد که حتی بعد از صد بار شنیدن باز رازهای ناگشوده و نکته های ناشنیده در آن می توان یافت. و راز ماندگار شدن این گونه تألیفات در همین امر است. وگرنه آثار و تألیفات سطحی و بی مایه، در هر زمینه و هر نوع، با یک بار دیدن و شنیدن و خواندن محاسن و معایبش آشکار می شود، و به آسانی رهسپار دنیای فراموشی خواهد شد. اما در مورد آثار کلیدی، و شاهکارهای جاودانی وضع فرق می کند. و همیشه راز افشا نشده ای در آنها هست. و دلدادگان هنر را همیشه در نوعی تردید نگاه می دارند، و هر بار که شنونده کنجکاوی یکی از …

معرفی کتاب آثار کلیدی موسیقی اثر ژان ژاک سولی

کتاب آثار کلیدی موسیقی اثر ژان ژاک سولی: کتابی که گی‌للون و ژان ژاک سولی دو منتقد برجسته و پرسابقة موسیقی در اختیار شما گذاشته‌اند به نیاز بزرگ شیفتگان هنر پاسخی مناسب می‌دهد. این راهنمایان قابل و با صلاحیت دستتان را می‌گیرند و شما را به قلب دنیای موسیقی می‌برند و در آنجا مواظب شما هستند که در باتلاق‌ها فرو نروید.

کتاب با معرفی باگاتل، باله، کرال، کتچرتو گروسو، کنسرتوی تکنواز، رقص، اتود، فانتزی، فوگ، اوورتور، پوئم سمفونیک، پرلود، کوارتت، راپسودی، سرناد، سونات سویت، سمفونی، توکاتا، تریو، واریاسیون، فرم‌های تازه، در هر فصل شروع می‌شود و آهنگسازان را با باخ، بتهوون، موتسارت، برامس، لیست، شومان، چایکوفسکی، ویوالدی، اشتراوس، مندلسون و… معرفی می‌کند و آثار برتر بزرگان موسیقی را هم مشخص می‌نماید.

باگاتال (باگاتلا در زبان ایتالیائی) در لغت به معنای چیز کم بهاست ، و در موسیقی آهنگی را گویند کوتاه و پرتحرک ، سبک و روان.و معمولا آهنگسازان به باگاتل های خود چندان بها نمی دهند و اکثرا باگاتل را برای اجرا با کلاوسن می سازند ، و قاعده و قانون خاصی را در ساختن آن در نظر نمی گیرند.
از نخستنی آهنگسازانی که نوشتن باگاتل را باب کرد فرانسوا کوپرن بود ، که در سال 1717 قطعاتی به این نام برای کلاوسن ساخت وبعد از او در نیمه ی دوم قرن هجدهم ، به قطعات گوناگون و کوتاهی که اهمیت چندانی نداشتد باگاتل می گفتند.و این قطعات را در آن هنگام در چندین مجموعه گرد آوردند و به طبع رساندند ، که از آن جمله بودند:
هزار و یک باگاتل و به همت ف.بواون (1753) ، و قطعات باگاتل به کوشش س.و.مائیت سی یر(1797).
با ظهوربتهوون باگاتل اعتبار و حیثیت جدیدی یافت.این آهنگساز بزرگ سه رشته باگاتل (اپوس 33-119-126) را برای پیانو نوشت که از نظر هنری ارزش والائی داشت.

بعد ازبتهوون تا پایان قرن نوزدهم آهنگسازان دیگر نیز باگاتل هائی ساختند که اکثرا چنگی به دل نمی زدند ، و تنها یک استثنا در این میان وجود دارد ، و آن هم باگاتل بدون تنالینه ی فرانتس لیست است ، که در سال 1885 تصنیف شده بود و تا سالها بعد از مرگ او کسی از آن خبر نداشت و عاقبت در سال 1956 این باگاتل کشف شد و شاید نخستین آهنگی باشد که بیست و پنج سال قبل از شونبرگ – تنالیته را کنار گذاشته است و اثری است ارزشمند.که نه تنها کوتاه و پر جوش است ، بلکه فرم آزاد باگاتل را نیز دارد.