گسترش فعالیتهای کنسرتی در اواخر قرن هجدهم (موسیقی کلاسیک) باعث شد برگزاری کنسرت و تورهای موسیقی جذابیت مالی پیدا کند. فعالیتهای نوازندۀ پیانویی به نام ماریا ترزیا فون پارادیس نشان میدهد زنان از نخستین هنرمندانی بودند که وارد این بازار شدند و عمدتاً نقش نوازندۀ پیانو و ویولن و خواننده را ایفا میکردند. پارادیس، که در وین متولد شده و در دوسالگی بر اثر یک حادثه بیناییاش را از دست داده بود، توانست در همان سالهای نخست زندگی از حمایت شهبانو ماریا ترزا[1] برخوردار شود. بخت با او یار بود و او توانست از طیف گستردهای از آموزشها در حوزۀ موسیقی برخوردار شود. پارادیس، که در دربار سلطنتی درس میخواند، نواختن پیانو را زیر نظر لئوپولد کوژلویِ[2] آهنگساز و آواز و آهنگسازی دراماتیک را نزد آنتونیو سالیری[3] آموخت. ابه وگلر[4] نیز استاد آهنگسازی پارادیس بود.
ماریا ترزیا فون پارادیس، گذشته از برگزاری کنسرت در وین، توری بلندمدت را در پاریس، لندن، برلین، پراگ و تعداد زیادی از شهرهای مسیر برگزار کرد. این تور در فاصلۀ سالهای ۱۷۸۴ تا ۱۷۸۶ برگزار شد. این هنرمند، طی اقامتش در پاریس، چهارده اجرای عمومی داشت که یازده اجرا به مجموعهای موسوم به «کنسرتهای معنوی»[5] تعلق داشتند. در این بخش، نمونهای از نقدهای نوشتهشده درمورد یکی از کنسرتهای پارادیس آمده است. پارادیس احتمالاً آهنگهای خود را با پیانو مینواخته است و چندین کانتات و آهنگهایی نیز برای آثار نمایشی، اجراهای مجلسی و آواز نوشته است. این هنرمند، در آخرین سالهای عمرش، درست مانند مارتینز، مدرسۀ موسیقی خود را در وین تأسیس کرد و خود هدایتش را به دست گرفت. هدف او از تأسیس این مرکز آموزشی بهوضوح مشخص بود: ارتقای آموزش موسیقی به زنان.
دوشیزه ماریا ترزیا فون پارادیس تنها هنرمندی است که ملت ما نتوانسته است به اندازۀ کافی او را تحسین کند. این کیبوردنواز بااستعداد واقعاً اجرایی حیرتآور دارد. پارادیس، که از دوسالگی نابینا است، توانسته است دانش خود دربارۀ ساز تخصصیاش را به سطحی باورنکردنی از کمال برساند. … مسلماً، فقدان یکی از حسهای پنچگانه سایر حسها را حساستر کرده است. وقتی به این فکر میکنی که چه کارهایی باید انجام میداده است تا بتواند جزئیات کوچک و بیپایانی را به یاد بسپارد که در یک نگاه در یاد میمانند، نمیدانی باید بینقصبودن اجراهایش در مقام نوازنده را تحسین کنی یا تلاشهای خستگیناپذیرش را برای رسیدن به این دستاورد. تابهحال، هیچ نوازندهای چنین اجرای بینقص، دقیق و تمیزی نداشته است. کنسرتوهای [پارادیس] را استادش، هوزلاک[6] تنظیم کرده است و خوشساخت و دارای سبکی دلنشین و اصیل هستند.
از مجموع نوشتارهای زنان در موسیقی کلاسیک
[1]. Empress Maria Theresa
[2]. Leopold Kozeluch
[3]. Antonio Salieri
[4]. Abbe Vogler
[5]. Concert Spirtuel
[6]. Hozeluck