جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر

“محمدرضا آزاده فر” این “ کتاب اطلاعات عمومی موسیقی” را از موضوعات ابتدایی و اولیه در زمینه ی موسیقی شروع می کند و با ارائه ی تعریفی از مفاهیم موج و صوت و همچنین مشخصه های صوت نظیر دینامیسم، نواک و طنین آن، به پدیده ی ایجاد صوت از تارها و لوله های صوتی می پردازد و صداها را هم تشریح می کند.

کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر، اثری است که دانشی عمومی را در حیطه ی موضوعات متنوع و وسیع موسیقی، به علاقمندان این رشته عرضه می کند. نویسنده موفق شده تا مفاهیم مد نظر را با زبانی سهل الوصول و به دور از پیچیدگی های غیر ضروری به خواننده ارائه کند تا خواننده با هر سطح از آگاهی نسبت به دانش موسیقی، بتواند از مطالب کتاب بهره ببرد.

توضیحات تکمیلی

مطالعه بیشتر محصول…

تعداد صفحات: 287 صفحه

نسخه آزمایشی:

اشتراک گذاری:

قیمت محصول:

تومان220,000

ناموجود

delivery

امکان تحویل اکسپرس

shop

امکان خرید در محل

support

پشتیبانی 24 ساعته

garanty

ضمانت اصل بودن کالا

card

پرداخت امن از درگاه بانکی

معرفی محصول

“محمدرضا آزاده فر” این “ کتاب اطلاعات عمومی موسیقی” را از موضوعات ابتدایی و اولیه در زمینه ی موسیقی شروع می کند و با ارائه ی تعریفی از مفاهیم موج و صوت و همچنین مشخصه های صوت نظیر دینامیسم، نواک و طنین آن، به پدیده ی ایجاد صوت از تارها و لوله های صوتی می پردازد و صداها را هم تشریح می کند.

مقدمه نویسنده | کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر

کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر: نبود آموزش موسیقی همگانی در مقاطع مختلف تحصیلات رسمی در ایران و به طبع آن کم دانشی عمومی در این باب زمینه ای فراخ و گسترده فراهم آورده است برای تعرض دشمنان فرهنگی این مرزوبوم به این رشته جذاب و سرشتی بشر که نشئت گرفته از فطرت زیبایی دوستی انسان هاست، البته کشورهای دیگر از طریق آموزش همگانی به تنویر افکار عمومی پرداخته اند. علمای پیشین ما هریک در زمان خود با درک این مهم، پاسخی به نیاز روز جامعه خود داده اند که از نام آورترین آنان می توان به ابونصر فارابی، ابوعلی سینا، امام محمد غزالی، صفي الدين ارموی، أبو الفرج اصفهانی و… اشاره کرد.

در ایران نیز در دهه های اخیر تلاش های بسیاری برای پر کردن این خلا به نحو شایسته انجام گرفته است که نشان دهنده اهتمام اندیشمندان معاصر در این باب است. کتاب حاضر نیز که یک مجموعه چند وجهی است بر پایه زحمات همین عزیزان استوار شده است.
پس از بررسی موضوعات مورد نیاز جهت مطالعه عمومی، چند شاخه اصلی و مستقل به صورت زیر تقسیم بندی شد: آشنایی با ماهیت اصوات موسیقی از دیدگاه فیزیکی، دانستن مبانی، تئوری و اصطلاحات موسیقی که در این زبان بیانی از آنها بهره گرفته می شود در حدی که قدرت ارتباط برقرار کردن فرد با علم موسیقی در خواننده تتویت شود، آشنایی با وسایل و ابزاری که به وسیله آنها موسیقی حاصل می آید، آشنایی با چگونگی پیدایش در سیتی و سیر آن در تاریخ تا به امروز در ایران و غرب و نهایتا ارتباط موسیقی با سایر علوم مرتبط به زندگی فردی و اجتماعی انسان مانند روان شناسی، جامعه شناسی و مردم شناسی که حاصل کار به صورت این کتاب ارائه می شود.
در خلال مطالب عمومی ارائه شده در این کتاب، برای مطالعات عمیق تر هریک از موضوعات طرح شده منابعی برفی می شود تا خوانندگانی که علاقه مند به مطالعات تخصصی در هریک از حوزه های مرتبط اند با مراست و به نما دانش خود را تکمیل کنند.

کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر کتاب اطلاعات عمومی موسیقی کتاب اطلاعات عمومی موسیقی کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر

موسیقی دستگاهی | کتاب اطلاعات عمومی موسیقی

در هر دوره تاریخی، یکی از مناطق ایران مرکز قدرت بوده است؛ برای مثال، شوش در دوره ایلام باستان مرکزیت داشته است و فارس در مدت زمانی طولانی از امپراتوری هخامنشیان مرکز ایینی و تشریفاتی حکوست برده است و در دوره صفوی نیز اصفهان پایتخت فرهنگی و سیاسی بوده است. در هر دوره، پادشاهان زبده ترین موسیقیدانان را در مرکز حکومت جذب می کرده اند. در سرتاسر دنیا دربارها نقش بسیار مؤثری در شکل گیری موسیقی کلاسیک ایفا کرده اند؛ به همین سبب، نام دیگر آن موسیقی دربار بوده است.
نوازندگان جدید دعوت شده به دربار از طرفی تحت تأثیر ویژگی های موسیقی رشد یافته در دربار قرار می گرفتند و از طرف دیگر با آموزه های موسیقی بومی منطقه مادری خود، بر آن تأثیر می گذاشتند. بر این اساس، موسیقی کلاسیک ایرانی افزون بر حفظ اصالت های درباری خود، همواره در طول تاریخ از موسیقی محلی مناطق مختلف تأثیر پذیرفته است. محصول این تأثیر و تأثر امروزه با عنوان موسیقی دستگاهی ایران شناخته می شود که در این قسمت با بهره گیری از مثال هایی به آن می پردازیم.
شهرکی را مجسم کنید که در آن هفت ساختمان با کاربری های متفاوت وجود دارد.

۱. ساختمان مسکونی

۲. دانشگاه

۳. بیمارستان

۴. سینما

۵. بانک

۶. فروشگاه

۷. هتل

هریک از این ساختمانها طبقات و اتاق هایی دارند. در موسیقی ایرانی نیز شهرکی به نام «ردیف» وجود دارد که ساختمان های آن دستگاه های موسیقی ایرانی اند به نام های ۱. شور، ۲. ماهور، ۳. همایون، ۴. نوا، ۵. سه گاه، ۶. چهارگاه ۷. راست پنجگاه. این ساختمان ها نیز طبقات و اتاق هایی دارند که «گوشه» نامیده می شوند و اجزای تشکیل دهنده هر دستگاه اند.
حال فرض کنید که دو ساختمان از میان ساختمان های این شهرک، ساختمان های کوچک تر و جانبی دارند. مثلا دانشگاه دانشکده هایی دارد که اگرچه همه زیر مجموعه یک دانشگاه اند، لیکن تا حدودی استقلال نسبی دارند. مثلا هریک از دانشکده ها کتابخانه، سالن غذاخوری، باشگاه ورزشی و سایت کامپیوتر دارد.

هریک از این دانشکده های مستقل که در دل یک دانشگاه قرار گرفته اند، «آواز»ها هستند. آواز در این جا به معنای خواندن نیست و صرفا اصطلاحی است برای بخش های نسبتا مستقلی که زیر مجموعه برخی از دستگاه هاست. دو دستگاه شور و همایون دارای «آواز»اند. آوازهای متعلق به دستگاء شور عبارت اند از «ابوعطا»، «بیات ترک (بیات زنا)»، «افشاری» و «دشتی» و آواز متعلق به دستگاه همایون «بیات اصفهان» است.

تاریخ موسیقی ایران | کتاب اطلاعات عمومی موسیقی محمدزضا آزاده‌فر

طبیعی ترین وسیله آواز حلق انسان و ساده ترین وسیله ایجاد ریتم دست های آدمی است. انسان با بر هم زدن دست ها وزن را نگاه می داشته و نغمه ها و آهنگ ها را همراهی می کرده است. در ساختن سازها نیز احتمالا از آلات و ادوات شکار الهام گرفته است؛ برای مثال، در اختراع سازهای زهی از کمان الهام گرفته شده است.
در مورد پیدایش موسیقی افسانه های گوناگونی وجود دارد. برخی پیدایش آن را در افسانه های مصری جست و جو می کنند. به عقیده برخی، هندوان موسیقی را از ققنوس، پرنده افسانه ای، آموخته اند. گروهی می گویند میوز، الهه موسیقی، آن را به انسان آموخته است. عبدالقادر مراغی می گوید وقتی حضرت آدم خلق شد، متوجه نبضش شد و ریتم را درک کرد و این نشان می دهد که موسیقی همزاد بشر است. بعضی صوت خوش حضرت داود را که معجزه پیامبری او به شمار می رود، پدید آورنده موسیقی می دانند. در افسانه های یونانی، منشأ موسیقی گردش افلاک است و انسان آن را به صورت الهام دریافت می کند.
اما همان گونه که فارابی می گوید واژه موسیقی لفظی یونانی است. این واژه به دنبال ترجمه کتاب های عالمی یونانی به عربی به قلم نویسندگان ایرانی به این زبان وارد شده است. واژه عربی موسیتی خناست که به معنی آواز و آواز خواندن است. کلمات مغنی به معنای مرد خواننده و مغنیه به معنای زن خواننده هم خانوادۂ غناست. برای اولین بار، در قرن چهارم هجری واژه موسیقی در دو کتاب به زبان عربی وارد شد که البته مؤلفان این کتاب ها ایرانی اند: ۱. مفاتیح العلوم ۲. رساله اخوان الصفا. واژه ای که در زبان فارسی معادل واژه موسیقی به کار می رفته واژۀ «رامش» و «نیا» بوده است. در ادبیات فارسی، از موسیقی دان نیز با نام رامشگر و خنیاگر یاد شده است به معنی کسی که با نوای خوش اسباب خوشی و خوشحالی مردم را فراهم می کند.
نشانه های موسیقی در تمدن های کهن انسان در کره زمین کارهای قابل ملاحظه ای انجام داده است که اطلاعات و اخبار ناقص و پراکنده ای از آن باقی مانده است و به قول گوردن چایلد «شاید بتوان گفت که تاریخ مدون ما حداکثر یک صدم و آخرین قسمت آن را به رشته تحریر درآورده است. این قسمت هم که تاریخ پنج هزار سال زندگی بشر می باشد دورنمای مبهم و پرده بریده و پاره ای است که نظر واحد و راهنمای قاطعی به دست نمی دهد. باستان شناسان که در صدد تحقق دورهای صدبار طولانی تر از این هستند، می کوشند تمایلات کلی و تغییرات متعددی را روشن سازند که در جهت واحدی سیر کرده و نتایج مشخصی از آنها حاصل گردد.
گوردن چایلد در کتاب خود، با عنوان سیر تاریخ، مراحل بزرگ تحول تاریخی را به شرح زیر تقسیم بندی می کند:
در مرحله اول، یعنی در پانصد هزار سال و شاید دویست و پنجاه هزار سال پیش که تاریخ ظهور بشر متفرق است، انسان نیز مانند سایر حیوانات شکاری به صورت طفیلی می زیست و از آنچه طبیعت در دسترس او قرار می داد معاش خود را تأمین می کرد. این اقتصاد که اساس آن استفاده از میوه درختان بود، به قول مرگان حالت توحش و گوشه گیری نام داشته است ….
سپس در حدود هشت هزار سال پیش، پاره ای از مجامع شرق نزدیک، گذشته از میوه درختان از کشت زمین و تربیت حیوانات اهلی نیز استفاده کرده اند. این اقتصاد جدید را که مولد مواد غذایی بود، مرگان بربریت نامیده است. باستان شناسان این طرز زندگی را به صورت مقدماتی آن دوره «نئو تیکه با عصر حجر جدیا۔» می خوانند.
بالاخره در پنج هزار سال پیش، پاره ای از روستاهای کنار نیل و دجله و فرات به صورت «شهره درآمدند. زندگی اجتماعی این دوره دهنشینان را بر آن داشت که خواه ناخواه بر میزان تولید خود بیفزایند. این مازاد بر تغذيه مجامع شهری برای بازرگانان و روحانیان و کارمندان و دبیران و پیشه وران تشکیل | انت. نتیجه این انقلاب اقتصادی اختراع خط بود که به صورت یکی از احتیاجات شدید خودنمایی می کرد و با این اختراع، دوره تاریخی، یعنی پیدایش تمدن به معنی اخص، آغاز می شود.

کتاب اطلاعات عمومی موسیقی

موسیقی و سایر علوم

مشکلات جدید جامعه بشری نیازمند علوم نوین است و در این میان پیچیده ترین مشکلات مربوط به حوزه «انسان» است. پیچیدگی مسائل مربوط به «انسان» به دلیل چند وجهی بودن هریک از شاخص ها و متغیرهای تشکیل دهنده شخصیت وی در مناسبات روحی-روانی و ارتباطات اجتماعی است. یک قطعه موسیقی مادامی که به منزله ترکیبی از اصوات با زیروبمی، رنگ صوتی، ریتم، دینامیک، هارمونی و کنترپوان مشخص مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل تکنیکی قرار می گیرد، به راحتی قابلیت تبیین و توصیف با واژگان ویژه موسیقی شناسی را دارد و نتایج حاصله از نگاه موسیقی شناسان یک مکتب خاص، توصیفی نسبت دمگون را به دست می دهد.

برای مثال، زمانی که چند موسیقی شناس قطعه ای معین با سیستم شنکر را تجزیه و تحلیل می کنند منجر به حصول نتیجه مشابهی در توصیف مناسبات ملودیک، ریتمیک، هارمونیک اور دیگر عوامل متشکله و ارتباط لایه های متفاوت موسیقی می شود که برای آشنایان با ادبیات شنكر درک اتنی خوادا۔ داشت. مشكل اما از آنجا آغاز می شود که احساس شنونده در مقام یک «انسان» از آن قطعه د مطالعه و کاوش باشد. در این شرایط اگر چه ویژگی های طرف اول، «موسیقی»، با همه خصوصیات آن از اهمیت تعیین کننده ای برخوردار است، لیکن متغیرهای طرف دوم، «انسان شنونده به به یاد است که تقریبا امکان دستیابی به نتیجه همگون در بررسی یک قطعه روی شنونده‌های مختلف را غیر ممکن می‌کند.

پس زمینه ذهنی شنونده از مواردی چون ژانر مورد استفاده، نوع ترکیب بندی سازها، ارتباطات هارمونیک، ریتم و متر، تم مورد استفاده آهنگساز، مد ویژه ای که قطعه در آن ساخته شده است، بسباعية ذهنی از الگوی دینامیکی به کار رفته و توانایی در درک و دریافت لایه های متفاوت اثر از یک سو و بی شمار موارد مرتبط با حالات روحی، روانی، جسمی و عاطفی شنونده در قبل و در زمان شنیدن اثر از دیگر سو همه و همه متغیرهایی اند بعضا غیرقابل کنترل و اندازه گیری که تأثیری ژرف در چگونگی دریافت شنونده دارند.

چندو جهی بودن و پیچیده بودن این ویژگی های انسانی نیاز به ابزارهایی با قابلیت مطالعه چند وجهی برای شناخت و بررسی مسائل مرتبط به انسان را، مانند آنچه در مثال فوق ذکر شد، اجتناب ناپذیر می کند. در مثال قبل، اگرچه بررسی فرم «قطعه موسیقی» با یک ابزار خاص در این جا سیستم شنکر میسر است و نتیجه ای نسبتا علمی و قابل کنترل به دست می دهد و دخیل کردن کلیه ویژگی های روحی، روانی، جسمی و عاطفی در گونه دوم مطالعه نتیجه ای غیرمتقن و صرفا كیفی به دست می دهد، ليكن محصول گونه دوم مطالعه با همه محدودیت های آن، کارایی به مراتب وسیع تری در برنامه ریزی های اجتماعی، آموزشی و تربیتی دارد. برای طراحی و انجام چنین مطالعاتی، علوم جامعه شناسی، روانشناسی، مردم شناسی و مجموعه دانش علوم تربیتی با موسیقی شناسی همراه می شوند.
جامعه شناسی موسیقی تعریف مطالعات مربوط به نقش موسیقی در اجتماع، اثرگذاری آن در حکم یک عامل ارتباط انسانی و نقش آن در بکارگیری ساختار یک جامعه را «جامعه شناسی موسیقی» می نامند. اهداف جامعه شناسی موسیقی بسیار متعاد و پیچیده است.

هدف از بررسی موضوع جامعه شناسی موسیقی در این جا دریافتن این نکته است که دوسیقی ابزاری انسانی است که به صورت گسترده در جوامع بشری کارکرد دارد. به این معنا که اگر تصور کنیم موسیقی یک فرهنگ برای فرهنگی دیگر به طور کامل قابل درک نباشد، اما کار کردی که به صورت عمومی می توان برای موسیقی متصور شاه در فرهنگ های متفاوت ویژگی های مشترک دارد. برای مثال، ممکن است در فرهنگ بودایی نوعی از موسیقی مذهبی وجود داشته باشد که در فرهنگ مسلمان شیعه درک نشود، اما فرهنگ شیعی نیز کارکردی مذهبی برای موسیقی قائل است که در مراسم مربوطه با ویژگی های مشترک از آن بهره می گیرد.

کتاب تاریخ موسیقی

کتاب تئوری موسیقی

نقد کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر

3 دیدگاه برای کتاب اطلاعات عمومی موسیقی اثر محمدرضا آزاده‌فر

  1. محمدرضا

    خیلی کتاب خوبیه. کاشی همچین کتاب‌های توی مدارس کشور هم تدریس بشن. یا کتاب‌هایی مثل تئوری موسیقی پرویز منصوری. همین عدم توجه به موسیقیه که باعث شده فرهنگ و موسیقی کشورمون انقدر رو‌ به افول باشه.

  2. رهام

    کاشکی در دو جلد منتشر می‌شد ولی کمی مفصلر تر نوشته بودن.
    درکل خسته نباشن واقعا جاهای همچین کتابی خالی بود برای ما که تازه کاریم

  3. فرامرز

    واقعا خیلی دوست داشتم این کتاب و مخصوصا برای بخشِ موسیقی ایرانی کتاب.

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *