کتاب شناخت موسیقی دستگاهی ایران به روایت محمدرضا لطفی

مقدمه

کتاب شناخت موسیقی دستگاهی ایران اقتباسی است از دیدگاه‌ها و اندیشه‌های استاد محمدرضا لطفی، که بر اساس فایل‌های صوتی به دست آمده از سخنان ایشان در زمینه شناخت موسیقی دستگاهی ایرانی، به نگارش در آمده و پس از مقابله و ویراستاری و افزوده‌های لازم در دسترس عموم و علاقمندان و هنرمندان و پژوهشگران قرار می‌گیرد. تسلط و کار چندین ساله‌ی استاد محمدرضا لطفی در دستگاه‌های موسیقی ایران به متون اهمیت ویژه‌ایی می‌بخشد و درنتیجه این کتاب را قابل استفاده و ارجاع در پژوهش‌های موسیقیایی می‌نماید.

درباره‌ی کتاب شناخت موسیقی دستگاهی ایران

در پیاده سازی تلاش بر این بوده که امانت دقیقا حفظ شود. سعی شده است چیزی اضافه نشود و صرفا واژه‌های تکراری حذف شود. همچنین افعال گفتاری به افعال نوشتاری تبدیل شده است تا حرمت کتاب‌نویسی رعایت شده باشد و نیز قسمت‌های تکراری گفتار رادیویی حذف گردیده است. در زیرنویس صفحات این کتاب ارجاعات لازم به فایل‌ها و برخی توضیحات انجام گرفته است. برای حفظ امانت کلیه‌ی فایل‌ها در لوح فشرده همراه کتاب در اختیار علاقمندان قرار می‌گیرد.

برای آشنایی با استاد محمدرضا لطفی، زندگی و آثار وی نیز در این کتاب معرفی شده است تا شناخت بیشتری از این هنرمند گرانمایه به عمل آید. همچنین واژه‌ها و اصطلاحات لازم تا حد امکان برای علاقمندان و پژوهشگران غیر حرفه‌ایی توضیح و تشریح داده شده است.

زندگی و آثار محمدرضا لطفی (۱۳۹۳-۱۳۲۵)

زندگی محمدرضا در ۱۷ دی ماه سال ۱۳۲۵ در شهر گرگان، در خانوادهای فرهنگی که پدر و مادر هر دو معلم بودند زاده شد، مادر از اهالی گرگان و پدر زادهی خلخال بود، و از آنجا که در اثر شیوع بیماری وبا، تمام خانواده اش را از دست داده بود، به رودسر نزد یکی از اقوامش فرستاده می شود. این دو در دوران جوانی و زمانی که به معلمی اشتغال داشتند، طی فرمانی از رضاشاه که تمامی معلم های مجرد را ظرف سه ماه به ازدواج موظف کرده بود، با یکدیگر ازدواج کردند، و به مدت ۱۵ سال در ترکمن صحرا به معلمی پرداختند. پدر حرفه معلمی را رها کرد و به تجارت و زراعت پرداخت. لطفی پدر و مادر خود را عاشق و دوستدار موسیقی معرفی می کند، و اضافه می کند که پدرش خواننده و نوازنده ی تار نیز بوده است.

وی معتقد است که صدای پدرش به صدای رضاقلی میرزا ظلی شباهت داشته است، اما بازنگ بیشتر. علاوه بر پدر، برادرش نیز نوازنده ی تار بود، که هردوی آنها از طریق یکی از دوستان پدر با این ساز آشنا شده بودند. لطفی می گوید با تار برادرش بزرگ شده است و بیشتر تحت تأثیر تارنوازی وی بوده تا زندگی فرهنگی پدرش.

تحصیلات